Çalışan kadınların sıklıkla sordukları ve merak ettikleri doğum borçlanması hakkında gerekli olan bilgileri size aktarmaya çalışacağım.

ÇALIŞAN KADINLARIN DOĞUM BORÇLANMASINDA (ANALIK BORÇLANMASI ) USUL VE  ESASLAR NELERDİR ? 

Merhaba,

Çalışan kadınların sıklıkla sordukları ve merak ettikleri doğum borçlanması hakkında gerekli olan bilgileri size aktarmaya çalışacağım.
5510 sayılı kanuna göre hizmet akdine tabi çalışmakta iken doğum nedeniyle işinden ayrılan 4/a’lı (SSK) kadın sigortalılara doğumdan sonra geçen iki yıllık süreyi borçlanma imkanı sağlanmıştır.
Aynı zamanda 4/a’lı (SSK) olarak işyerinde çalışan kadın doğumdan sonraki 8 haftalık, çoğul gebelikte halinde 10 haftalık süreleri ve doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine eklenen süre dahil toplam istirahat süresinde adına SGK’ya prim ödenmemiş olması şartıyla ve doğum sonrası verilen ücretsiz izin ile birlikte toplam 2 yıllık süre borçlandırılabilecektir. Bu süre içerisinde SGK’ ya prim ödenmiş ise bu süreler 2 yıllık süreden düşülerek kalan süre borçlanılabilecektir.

En fazla 2 doğum ve 48 ay borçlanılabilir.

İsteğe bağlı sigortalı iken doğum yapan, kadın sigortalılar söz konusu süreyi borçlanamayacaklardır. 4/b’li (Bağ-kur) ve 4/c’li (Emekli Sandığı) kadınlara da borçlanma hakkı tanınmamıştır.
Doğum borçlanmasında çocuğun doğumdan sonra yaşaması gerekmektedir. Çocuğun bir süre yaşayıp daha sonra ölümü halinde ise, ölüm tarihinden önceki süreler borçlanılabilecektir.
Doğumun, kadın işçi çalıştığı iş yerinden ayrıldıktan sonra 300 gün içinde gerçekleşmesi halinde doğum borçlanması yapılabilir.

En çok tartışılan konu 5510 sayılı yasanın yürülüğe girdiği tarih olan 01.10.2008 öncesi gerçekleşen doğumların borçlanılıp borçlandırılmayacağına ilişkin olarak da yukarıda belirtiğimiz koşulların varlığı halinde borçlanma yapılabilinecektir.

Doğum borçlanmasını 4/a’lı (SSK) olarak çalışan kadının kendisi veya sigortalı kadının ölmesi halinde hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde yapabilirler.
( Doğum borçlanması; Hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanması sırasında aranan 5 yıllık sigortalılık süresinin ve toplam 900 gün prim süresi hesabında dikkate alınmaz.)
4/a’lı (SSK) olarak çalışan kadın sigortalıların adına doğumdan sonra prim ödenip ödenmediği hususları göz önünde bulundurarak SGK tarafından belirlenecek bu süreler için ayrıca belge istenmeyecek olup; (EK1) borçlanma talep dilekçesi ile başvurmaları yeterli olacaktır.

Başvuru tarihindeki prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırı arasında olmak üzere sigortalının kendisinin belirleyeceği günlük kazancın %32 üzerinden borçlanma yapabilirler.
01.01.2010 – 30.06.2010 tarihleri arasında prime esas günlük kazanç alt ve üst sınır tutarları aşağıdaki gibidir.

729.-TL asgari ücret/30 gün=24,30.-TL 1 günlük alt kazanç x %32 = 7,77.-TL veya       24,30 x 6,5=157,95.-TL 1 günlük üst kazanç x %32 = 50.54.-TL

Borç miktarı sigortalıya tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde ödenmelidir. Primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmayacak olup; 1 ay içinde ödenmeyen borçlanmalar iptal edilir. 1 ay içinde ödenmeyen borçlanmalar için yeni başvuru şartı aranacaktır.

Örnek : Nedret hanım 11.09.2005 yılında doğum yapmış olup; 30.11.2006 tarihine kadar aktif sigortalı olarak prim ödemiştir. Şimdi doğum borçlanması yapmaya kalksa acaba doğumdan sonra çalıştığı süreler borçlanma süresinden düşülerek mi işleme alınacaktır ve   ne kadarlık bir tutar doğum borçlanması yapacaktır ?

Doğum borçlanma süresi 24 ay x 30 gün =720 gün
Doğum sonrası çalışma süresi 11.09.2005 çocuğun doğum tarihi – 30.11.2006 aktif sigorta ödeme son günü = 1 yıl 2 ay 19 gün ( 439 gün )
Sonuç = 720 gün – 439 gün = 281 gün doğum borçlanması yapması gerekmektedir.
Ödemeyi 2010 Şubat ayı içinde prime esas alt kazanç üzerinden yapacak olup, ödeme tutarı aşağıdaki gibidir.

(1 günlük alt kazanç 24,39 x %32’si = 7,77.-TL x 281 gün = 2.183,37.-TL)

Saygılarımla,

Mustafa Çağlayan